Oy denkleminin oldukça net ve geçişkenliğin de oldukça sınırlı olduğu illerden biri de Bingöl. HDP'nin 2015 Haziran'da -tüm Türkiye'deki performansına paralel bir şekilde- 40% oy alması dışında AKP 2007'den beri bütün seçimlerde en yakın rakibine 2 katının fazlasından bir fark atmış, bunun tepe noktası da 2007'de aldıkları 71%'lik oy. 2018 seçimlerinde hem ülke genelinde hem de çoğu ilde AKP+MHP'nin oy oranı Erdoğan'ın üstünde kalıyordu, Bingöl bu konuda istisna şehirlerden biri Erdoğan'ın 66.7%, AKP+MHP'nin 61.2%'lik oy oranı ile, hatta ülke genelinde bakıldığında Erdoğan - (AKP+MHP) farkının en yüksek olduğu il. Burada elbette HÜDAPAR'ın şehirdeki hatırı sayılır ağırlığının etkisi var, 2018'de MHP'ye yakın (4.4% - 5.9%) bir oy almışlardı, nitekim bu HÜDAPAR'ın 2018'de il bazında aldığı en yüksek orana da tekabül ediyor. HÜDAPAR'ın seçimlere Cumhur İttifakı listelerinden katılacağı kesinleşti, AKP'nin kendilerine -seçilebilir sıralardan- kontenjan ayıracağı illerden birinin Bingöl olacağını tahmin etmek zor olmasa gerek. Mutualist bir şekilde, HÜDAPAR'ın varlığı da CB seçimlerinde Erdoğan'ın 2018'deki 66.7%'yi -ve hatta belki de 2017'deki 72%'yi- hedeflemesinin önünü açacaktır. Bingöl 3 vekil çıkarıyor, Millet İttifakı'nın şehirde neredeyse hiçbir ağırlığı yok, HDP'nin de blok 25-30 seviyelerinde bir oyu var, 2 AKP-1 HDP dengesinin bozulması çok büyük bir sürpriz olur.
Bitlis:
Oy dağılımının Bingöl'e çok benzer olduğu ancak iktidar-muhalefet makasının bir tık daha dar olduğu bir il olarak özetleyebiliriz Bitlis'i. AKP ve HDP dışında üçüncü bir partinin pek bir ağırlığı bulunmuyor şehirde, nitekim 2002-2018 arası tüm genel ve yerel seçimler bu iki parti arasında geçmiş. HDP Haziran-Kasım 2015'de 1. parti, 2018'de ise birinciliği AKP geri almış ufak bir farkla (44.8% - 42.5%). Birincilik açısından yarışın bu kadar yakın olması tek sayılı* bir vekil adedi (3) çıkaran ili, Türkiye geneli vekil hesaplamalarında takip edilmesi gereken yerlerden biri haline getiriyor. HDP güçlü olduğu iller arasında Bitlis'e ayrı bir önem vererek burada birinciliği ve 1 vekillik 'pick-up'ı mutlaka hedefleyecektir. 2017 referandumundaki 59%'luk Evet oyu AKP'nin veya Erdoğan'ın yanına dahi yaklaşamadığı bir oran (max: Erdoğan 2014 - 52.1%) ancak bu durum 2017'de neredeyse tüm Güneydoğu illerinde görülmüştü, dolayısıyla Bitlis'e özel bir durum yok. CB seçimlerinde sonuç HDP seçmeninin KK'ya destek seviyesine göre değişecektir. KK'nin harita olarak kendine baz alması gereken harita kesinlikle 2017 referandumu haritası. Kars ve Muş'un 2017 renklerini değiştirmek nispeten daha kolay bir görev ancak Bitlis'te de bunu başarabilirse, 7 Haziran 2015'te HDP'nin bölgede eriştiği başarıyı (Ardahan'dan Mardin'e dek tüm illerde birincilik) tekrar etme şansına sahip olacak.
*Çift sayı (4, 6 gibi..) adedinde vekil çıkaracak yerlerinde D'Hondt sisteminden kaynaklı olarak genelde birinciliğin pek bir önemi bulunmuyor, özellikle 1. ve 2. partilerin oy oranının tıpkı Bitlis'teki AKP-HDP gibi yakın olduğu senaryolarda.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder