Seçim Analizleri 8: Bingöl - Bitlis

Bingöl:

Oy denkleminin oldukça net ve geçişkenliğin de oldukça sınırlı olduğu illerden biri de Bingöl. HDP'nin 2015 Haziran'da -tüm Türkiye'deki performansına paralel bir şekilde- 40% oy alması dışında AKP 2007'den beri bütün seçimlerde en yakın rakibine 2 katının fazlasından bir fark atmış, bunun tepe noktası da 2007'de aldıkları 71%'lik oy. 2018 seçimlerinde hem ülke genelinde hem de çoğu ilde AKP+MHP'nin oy oranı Erdoğan'ın üstünde kalıyordu, Bingöl bu konuda istisna şehirlerden biri Erdoğan'ın 66.7%, AKP+MHP'nin 61.2%'lik oy oranı ile, hatta ülke genelinde bakıldığında Erdoğan - (AKP+MHP) farkının en yüksek olduğu il. Burada elbette HÜDAPAR'ın şehirdeki hatırı sayılır ağırlığının etkisi var, 2018'de MHP'ye yakın (4.4% - 5.9%) bir oy almışlardı, nitekim bu HÜDAPAR'ın 2018'de il bazında aldığı en yüksek orana da tekabül ediyor. HÜDAPAR'ın seçimlere Cumhur İttifakı listelerinden katılacağı kesinleşti, AKP'nin kendilerine -seçilebilir sıralardan- kontenjan ayıracağı illerden birinin Bingöl olacağını tahmin etmek zor olmasa gerek. Mutualist bir şekilde, HÜDAPAR'ın varlığı da CB seçimlerinde Erdoğan'ın 2018'deki 66.7%'yi -ve hatta belki de 2017'deki 72%'yi- hedeflemesinin önünü açacaktır. Bingöl 3 vekil çıkarıyor, Millet İttifakı'nın şehirde neredeyse hiçbir ağırlığı yok, HDP'nin de blok 25-30 seviyelerinde bir oyu var, 2 AKP-1 HDP dengesinin bozulması çok büyük bir sürpriz olur.

Bitlis:

Oy dağılımının Bingöl'e çok benzer olduğu ancak iktidar-muhalefet makasının bir tık daha dar olduğu bir il olarak özetleyebiliriz Bitlis'i. AKP ve HDP dışında üçüncü bir partinin pek bir ağırlığı bulunmuyor şehirde, nitekim 2002-2018 arası tüm genel ve yerel seçimler bu iki parti arasında geçmiş. HDP Haziran-Kasım 2015'de 1. parti, 2018'de ise birinciliği AKP geri almış ufak bir farkla (44.8% - 42.5%). Birincilik açısından yarışın bu kadar yakın olması tek sayılı* bir vekil adedi (3) çıkaran ili, Türkiye geneli vekil hesaplamalarında takip edilmesi gereken yerlerden biri haline getiriyor. HDP güçlü olduğu iller arasında Bitlis'e ayrı bir önem vererek burada birinciliği ve 1 vekillik 'pick-up'ı mutlaka hedefleyecektir. 2017 referandumundaki 59%'luk Evet oyu AKP'nin veya Erdoğan'ın yanına dahi yaklaşamadığı bir oran (max: Erdoğan 2014 - 52.1%) ancak bu durum 2017'de neredeyse tüm Güneydoğu illerinde görülmüştü, dolayısıyla Bitlis'e özel bir durum yok. CB seçimlerinde sonuç HDP seçmeninin KK'ya destek seviyesine göre değişecektir. KK'nin harita olarak kendine baz alması gereken harita kesinlikle 2017 referandumu haritası. Kars ve Muş'un 2017 renklerini değiştirmek nispeten daha kolay bir görev ancak Bitlis'te de bunu başarabilirse, 7 Haziran 2015'te HDP'nin bölgede eriştiği başarıyı (Ardahan'dan Mardin'e dek tüm illerde birincilik) tekrar etme şansına sahip olacak.

*Çift sayı (4, 6 gibi..) adedinde vekil çıkaracak yerlerinde D'Hondt sisteminden kaynaklı olarak genelde birinciliğin pek bir önemi bulunmuyor, özellikle 1. ve 2. partilerin oy oranının tıpkı Bitlis'teki AKP-HDP gibi yakın olduğu senaryolarda.

Seçim Analizleri 7: Kilis - Amasya

Kilis:

Yalova'dan sonra Türkiye'nin en düşük yüzölçümüne sahip şehri olan Kilis, parti tercihleri açısından büyük bir istikrara sahip. 2007'den itibaren yapılan tüm seçimlerde 1. AKP-2. MHP dengesi bozulmamış. Cumhur İttifakı'nın net bir dominasyonu bulunmakta, hatta 2017-2019 arası dönemde iktidar blokunun toplam oyunda bir artış trendi de gözlemleniyor: önce 2018'de 65%'den 71%'e, ardından da 2019'da 80% seviyelerine ulaştı. Bu faktörleri göz önünde bulundurduğumuzda muhalefet açısından en zorlu şehirlerden biri olduğu aşikar Kilis'in. Millet İttifakı muhtemelen burada tek bir parti ortak listesinden girerek 30% seviyelerini zorlamayı ve dolayısıyla 1 vekil çıkarmayı hedefleyecektir. Hatta bu partinin CHP-İYİP yerine DEVA veya Gelecek'ten biri olması daha muhtemel. Ancak Cumhur İttifakı'nın da karşı hamleyle ortak listeyle AKP çatısı altında seçime girmesi kendileri adına muhalefete vekil kaybını önleyecektir, nitekim nihai sonuçlar açısından en realist beklenti de bu. CB seçimlerinde ise 2017-2019 arası trendi baz aldığımızda Erdoğan'ın 2018'deki 70%'lik oyunu koruyacağını ve hatta belki de üstüne çıkabileceğini tahmin edebiliriz.

Amasya:

2017-2019 arası Cumhur İttifakı'nın artış trendinde olduğu bir diğer il de Amasya. 2019 il genel meclisi sonuçlarına göre AKP+MHP toplam oy oranı 66%, ki bu rakam 2017'deki Evet ve 2018'deki Erdoğan oyundan yaklaşık 9 puan daha fazla. Merkez ilçede ise makas daha da açılıyor, AKP+MHP oy oranı 80% seviyelerini buluyor, 2019'da MHP'nin AKP'nin elinden belediyeyi aldığı illerden biriydi Amasya. 2002-2018 arası milletvekili dağılımına baktığımızda 2 AKP-1 CHP dengesi hiç bozulmamış, bu seçimde de bozulması için pek bir sebep yok. 3 vekil çıkaran illerde ikinci sıradaki partinin 1 vekil çıkarması için birinci sıradaki partiden iki kat fazla oy farkı yememesi yeterli oluyor. CHP'nin şehirdeki 25%'lik blok oyu göz önünde bulundurulduğunda ortak listeye dahi gerek kalmadan elindeki vekilliği koruyacağını öngörebiliriz. CB seçimlerinde ise tıpkı Kilis gibi Erdoğan'ın 2018'e kıyasla oyunu arttırmayı hedefleyeceği illerden biri olacaktır Amasya, nitekim 2019'daki 66%'lık Cumhur blokundan 8 puanlık kopuş olsa dahi Erdoğan yine 2018 seviyelerinin üstünde kalıyor.

Seçim Analizleri 6: Ardahan - Iğdır

 

Ardahan:

2 vekil çıkaran 10 il içerisinde nüfusu en az olan il Ardahan, AKP'nin ilk dönemlerinde görece zayıf olduğu ancak ardından tabanını genişlettiği bir il konumunda. AKP 2002'de Ardahan'da 11% ile 4. parti olmuş ve hiç vekil çıkaramamıştı, 2004'te de belediyeyi bağımsız aday kazanmıştı. 2007'den itibaren ise kendilerini ortalama 40% seviyelerine sabitleyerek hem 2009-2019 belediye yönetimini ellerinde tutmayı başardılar, hem de 2007-2018 arasında (Haziran 2015 haricinde) genel seçimlerde 1. parti olmayı başardılar. Ancak hiç oy kayması olmayacağı varsayımında dahi şehirde 60%'lık bir muhalif blok bulunuyor, dolayısıyla hem CB seçiminde hem de MV seçiminde muhalefetin yarışa avantajlı bir konumda başlayacağını öngörmek mümkün, 2017'deki 55%'lik hayır oyu ve 2019'da belediyeyi 51% ile CHP'nin alması bunun kanıtları. Ardahan'daki Kürt nüfusun da etkisiyle HDP'nin de 25% bandında bir oyu bulunmakta. MV seçimlerinde kuvvetle muhtemel AKP, CHP ve HDP arasında çok yakın bir yarış izleyeceğiz. CHP veya HDP'nin AKP'yi geride bırakarak 1. parti olması gayet olası bir senaryo ve mutlaka bunu hedefleyeceklerdir ancak ilin sadece 2 vekil çıkarmasından dolayı 1. parti olmanın çok bir getirisi bulunmuyor, 2018'deki 1-1'lik iktidar-muhalefet dengesi bozulmayacaktır dolayısıyla. CHP ve HDP'nin ilk iki sırayı paylaştığı senaryoda ise Ardahan, Cumhur İttifakı'nın vekil çıkaramadığı nadir illerden biri olabilir ancak elbette bu senaryonun gerçekleşmesi biraz uzak bir ihtimal. CB seçimlerinde ise Kılıçdaroğlu 2017'deki 55%'lik Hayır'ın üstüne koyarak 60% ve üstünü hedefleyecektir.

Iğdır:

2002-2019 arasındaki hiçbir seçimde AKP'nin birinci parti olamadığı Iğdır, bu açıdan enteresan bir oy dinamiğine sahip bir şehir. Bir diğer enteresan istatistik ise 2018 seçimlerinden; Iğdır, MHP'nin AKP'den daha yüksek oy aldığı tek şehir olmuştu son genel seçimde. Nitekim bu dinamiği göz önünde bulundurarak 2019'da AKP bir aday çıkarmamış ve MHP adayını desteklemişti, hatta İYİP'in de dolaylı yoldan desteğini almıştı MHP adayı Iğdır özelinde. Muhalefet cephesinde ise temel sürükleyici element HDP, 2018'de oy oranları 45% idi, son iki yerel seçimde de yarışı MHP'nin önünde tamamladılar. Geçmiş seçim sonuçları incelendiğinde en dikkat çeken unsur ise 2017'de 65%'lik Hayır oranı. HDP'nin alabildiği maksimum oy oranının 55% olduğunu ve CHP başta olmak üzere diğer muhalefet bloğunun şehirde pek varlık gösteremediğini hesaba kattığımızda geriye çıkarılacak tek bir sonuç kalıyor: Iğdır'daki MHP tabanı, İç ve Doğu Anadolu'daki genel MHP tabanına kıyasla daha dinamik ve reaktif bir yapıya sahip. Burada muhalefet adına en ideal senaryo, Millet İttifakı'nın MHP oylarını hedefleyerek kendini 2018'deki 10%'dan 17-18% seviyelerine yaklaştırması ve bu şekilde HDP'nin vekil sayısında 2-0 yapması olacaktır. Tabi özellikle İYİP'in bu stratejiye sıcak yaklaşıp yaklaşmayacağı bir soru işareti, 2019'daki kararlarını da göz önünde bulundurduğumuzda. En realist beklenti ise 2018'deki 1 HDP-1 MHP dengesinin bozulmayacağı yönünde olacaktır. CB seçimlerinde ise eğer ki HDP tabanından KK'ye yönelik fire minimum olursa KK pekala 70% seviyelerini görebilir. 2018'de Iğdır Cumhur-Erdoğan arası farkın en büyük olduğu (45%-30%) illerden biriydi, bunun CB seçimleri özelinde KK adına ek bir iştah açıcı detay olacağı da aşikar.

Seçim Analizleri 5: Sinop - Bartın

Sinop:

Muhalefet özellikle büyükşehirlerde oy oranını arttırıyor, 2017 referandumu ve 2019 yerel seçimi bunun birer göstergesi. Ama bu iki seçimde de muhalefetin Türkiye genelinde 48.5'de kalmış olması, iktidar cephesini 50 altına indirmesi için mutlaka Anadolu'dan destek bulması gerektiği gerçeğini önümüze koyuyor. Örneğin Karadeniz'de 2017 ve 2018'de geride bitirdiği illerden en az birinde mutlaka öne geçmesi lazım. Bunun için en ideal adaylardan biri Sinop. CHP, Sinop'ta belediyeyi 2019'da geri aldı ancak il genel mecliste AKP+MHP'nin oy oranı 62% idi, bu oran Erdoğan'ın 2018'deki oyundan sadece 1 puan fazla. Muhalefetin CB seçimlerinde 2017'deki 42% Hayır'ın üstüne koyarak yarışı önde bitirmeyi hedeflemesi muhtemel, her ne kadar bu oldukça zor bir görev olsa da. MV cephesinde ise CHP 2002'den beri düzenli olarak 1 vekil çıkarmayı başarıyor, AKP'nin vekil sayısı ise ilin toplam vekil sayısının 3 olduğu 2002 ve 2007'de 2 iken, bu sayının 2'ye düşmesiyle birlikte AKP vekil sayısı da 2011-2018 arasında 1 olarak gerçekleşmiş. Çok büyük bir sürpriz olmadığı sürece 1 AKP-1 CHP dengesi bozulmayacaktır.

Bartın:

Bartın'ın hem mevcut oy dağılımı hem de yakın tarihteki oy trendi açısından Sinop'a benzetmek mümkün. 2002'den itibaren AKP'nin birinciliği bırakmadığı bir il Bartın, yerel seçimlerde ise 2004'te DSP'nin adayının kazanmasının ardından 2009'dan beri MHP'li bir belediye tarafından yönetiliyor, hatta son seçimde MHP-AKP arasında kazananı belirleyen sadece 169 adet oy olmuştu. 2017'de ise Hayır oyu 43.9% olarak gerçekleşmişti. İktidar bloğunun sağlamlığı Batı Karadeniz'de, bölgenin doğusunda olduğu kadar güçlü değil, bunun en büyük göstergesi ise referandum ve genel/yerel seçimler arası gözlemlenen oy geçişleri. Örneğin Bartın'da iktidar bloğunun son genel/yerel seçimdeki ortalaması 65% seviyelerindeyken referandumda bu oran 56%'lara kadar düşmüş durumda, benzer senaryo Sinop ve Zonguldak için de geçerli. Bu durumun muhalefet adına iştah açıcı olduğunu söylemek mümkün ancak Sinop'a kıyasla Bartın'daki şansları bir tık daha düşük CB seçimleri özelinde. MV cephesinde ise ortak liste savaşları açısından enteresan bir tabloya açık. 2007-2018 arasında 1 AKP-1 CHP dengesi hiç bozulmamış ancak bu seçimde Cumhur ittifakının ortak listeyle girdiği, muhalefetin ise ayrı adaylarla girdiği senaryoda Cumhur'un 51-52% gibi bir oyla dahi bu denklemi 2-0 olarak değiştirmesi gayet olası, dolayısıyla eğer Sinop'ta ellerindeki vekilliği korumak istiyorlarsa Millet İttifakı'nın MV seçimlerine CHP'den ortak listeyle girmesi zaruri gibi duruyor.

Seçim Analizleri 4: Gümüşhane - Kırşehir

Gümüşhane:

Çankırı ve Yavaş arasındaki olası korelasyonu, Gümüşhane için de İmamoğlu ile birlikte kurmak mümkün. Trabzon'un güney komşusu olan Gümüşhane'de, İmamoğlu'nun etkisinin ne olacağını gözlemlemek dışında 2023 seçimlerinde hikaye vaat eden pek bir unsur bulunmuyor. 2002-2018 arasında bütün vekillikleri AKP'nin aldığı, 2017-2018-2019'da tıpkı Çankırı'da olduğu gibi iktidar bloğunun minimum standart sapmayla 75% seviyesindeki oy oranını koruduğu Gümüşhane'de bu statükonun kırılması için bir 'İmamoğlu mucizesi' dışında pek bir somut done çıkarmak mümkün değil. 2017'de Türkiye genelinde en çok hayır oranı çıkan 4. il olan Gümüşhane, muhtemelen bu seçimde de Cumhur İttifakı ve Erdoğan'ın oy oranı açısından en güven duyduğu illerden biri olacaktır. MV seçimi tarafında ise tek soru işareti dağılımın 2 AKP mi yoksa 1 AKP - 1 MHP şeklinde mi olacağı. 

Kırşehir:

Kırşehir iktidar-muhalefet arası oy geçişkenliği açsından enteresan olaylara sahne olabilen bir şehir, nitekim bunun en yakın örneği 2019 yerel seçimlerini CHP'nin kazanarak -elbette AKP ve MHP'nin ayrı aday çıkarmasının da etkisiyle- o senenin belki de Türkiye genelindeki en büyük sürprizlerinden birine imza atmasıydı. 2017'de 46.7% gibi oldukça yüksek bir Hayır oyunun çıktığı ve Merkez ilçede de Hayır'ın önde bitirdiği hatırlatmakta fayda var. Muhalefet cephesi adına bu tarz olumlu sinyaller vermesine rağmen Kırşehir'de iktidar cephesinin halen cidden bir ağırlığı bulunuyor, 2019'da il genel meclisi AKP+MHP'nin oy oranı 63% seviyesinde idi. 2 vekil çıkaran iller arasında en yüksek nüfusa sahip olması, oy oranlarının nispeten ortada olması ve seçimden seçime ciddi geçişkenlikler gösterebiliyor olması Kırşehir'ı CB seçimleri açısından muhalefet ve Kılıçdaroğlu adına radar altındaki illerden biri yapacaktır. 2018'de Erdoğan'ın oyu 55% idi, muhalefet bloğunun burada 2019'daki başarıyı devam ettirerek CB seçimini önde bitirmeyi hedeflemesi pek hayal dışı olmayacaktır. MV tarafında ise 2018'deki 1 AKP-1 CHP dengesinin bozulmayacağını öngörmek mümkün.

Seçim Analizleri 3: Çankırı - Erzincan

Çankırı:

2002-2018 arasında Çankırı'dan çıkan vekillerin -2007'de 2 AKP 1 MHP istinası dışında- hepsi AKP'ye gitmiş durumda. AKP döneminde hem parti olarak hem de Erdoğan'ın şahsı özelinde en yüksek oyları aldığı illerden biri. Bunlara ek olarak, iktidarın mevcut konjonktürde de blok oyunu tutabildiği yerlerden biri. Nitekim ülkedeki son 3 seçimi temsil eden 2017-2018-2019'de ortalamalarını nispeten düşük bir standart sapmayla 75% civarında tutmayı başardılar. Bu seçimde de bu ortalamayı korumayı hedefleyeceklerdir. Çankırı'daki bu denklemi bozma ihtimali olan bir isim var, o da Mansur Yavaş. Eğer Yavaş'ın CB adaylığı beklendiği gibi özellikle İç Anadolu bölgesinde muhalefete oy getirecekse, bunu en iyi ölçeceğimiz yerlerden biri Ankara'nın kuzey komşusu olan ve 2019'da belediyeyi MHP'nin almasından da görülebileceği üzere MHP tabanının güçlü olduğu Çankırı olacaktır. Seçim gecesi Çankırı'daki oy oranlarının takibinin Yavaş'ın muhalefete ne kadarlık bir oy getirdiği konusunda güzel bir örneklem vereceği şüphesiz. Milletvekilliği cephesinde ise Yavaş'ın dahi değiştiremeyeceği bir denklem var. 2 vekil çıkaran Çankırı'da muhalefetin vekil çıkarabilmesi için 2. sıraya kapak atması gerekiyor ki bu 20 senedir 1-AKP 2-MHP sırasının değişmediği bir ilde çok zor bir görev.

Erzincan:

Tıpkı Çankırı gibi 2019'da MHP'nin AKP'ye üstün geldiği illerden biri Erzincan. Belediye seçimlerini 42-33 gibi bir üstünlükle kazanmışlardı. Şehirde iktidar bloğunun gözle görülür bir üstünlüğü bulunsa da bunun en yoğun hissedildiği illerden biri olduğunu söylemeyeyiz Erzincan için. Kentteki Alevi nüfusun varlığı sayesinde CHP'nin blok bir 25-30% oyu bulunuyor, 2017'de de bunun üstüne koyarak hayır oyu 40% sınırını zorlamıştı. 2002-2015 Haziran arasında CHP şehirden düzenli olarak 1'er vekil çıkarmayı başarmıştı, 2018'de ise bunu kıl payı kaçırdı ve 0.7%'lik bir farkla 2 vekil de AKP'ye gitti. Millet İttifakı cephesinden bakıldığında 2018'e kıyasla MV kazanımı hesapları yapılırken özellikle az vekil çıkaran iller arasında Erzincan en öne çıkan aday olacaktır. Buna ek olarak ortak liste çalışmalarında da ortak listenin kullanılacağı illerin başında gelecektir Erzincan. CHP ortak listesinden girildiği senaryoda 2018'deki 2-0'ın 1-1'e döneceği neredeyse garanti gibi. CB seçimlerinde ise tıpkı komşu il Tunceli'de oluğu gibi Alevi oylarının avantajıyla KK, 2017'deki 40% seviyesini kendisine hedef koyacaktır.

Seçim Analizleri 2: Bilecik - Artvin

Bilecik:

Bilecik 2023 itibariyle 'swing state' olarak sayılabilecek bir konumda. Her ne kadar 2002-2018 arasındaki bütün genel, yerel ve CB seçimlerini AKP kazanmış olsa da; 2017 referandumunda 51.1 ile hayır çıkmış olması ve 2019'da CHP'nin sürpriz yaparak belediyeyi almış olması gibi iki faktör, 2023'te seçimin ortada geçeceğini gösteriyor. Bilecik'ten seçilecek vekil sayısı 2. D'Hondt sistemine göre 2 vekilli illerde birinci partinin ikinci partiye kıyasla iki katından daha fazla bir oy farkı atması gerekiyor. İktidar-muhalefet bloku arasındaki makasın 2018'e göre daha da daralacağını öngördüğümüzde 2007'den beri süregelen 1 AKP-1 CHP dengesinin (tek istisna: 2011 - 1 AKP 1 MHP) bu seçimde de bozulmayacağını öngörmek mümkün. Milletvekili yarışı özelinde bakıldığında muhalefet bloğunun Bilecik için ne ortak liste çalışması yapmasına ne de ciddi bir saha çalışması yapmasına pek gerek gözükmüyor çünkü ortak listeyle girilip CHP'nin 1. parti olduğu senaryoda dahi dağılım yine 1 CHP - 1 AKP oluyor. 160.000 civarındaki seçmen sayısı göz önünde bulundurulduğunda CB seçimi için de oyun değiştirici bir etkisi olmayacak Bilecik'in, dolayısıyla önümüzdeki sınırlı süreçte eğer es geçilecek iller olacaksa Bilecik bunun için doğal adaylardan biri olacaktır, özellikle İmamoğlu'nun şehri Ocak ayında ziyaret ettiği de göz önünde bulundurulduğunda. 

Artvin:

Yakın tarihteki oy kırılımı paterni açısından Bilecik'e çok benzer bir il diyebiliriz Artvin için. AKP'nin genel seçimler ve CB seçimlerinde net bir üstünlüğü bulunsa da, 2017 referandumunda 53% ile hayır çıkan ve 2019'da belediyeyi CHP'nin aldığı (2004 ve 2009'da olduğu gibi) bir il Artvin. 2019'da il genel meclisi oranlarına bakıldığında AKP+MHP'nin 47.6% oyu ve 2018'de Erdoğan'ın 48.2% oyu referandum oyuyla birlikte değerlendirildiğinde iktidar bloğunun 47-48% civarında doğal sınırlarına ulaştığını ve daha ileri gidemediğini gösteriyor. Bu faktörler ışığında Karadeniz bölgesinde muhalefet adına en iyi sonucun Artvin'den geleceğini bekleyebiliriz. Milletvekilliği seçimlerinde ise senaryo yine Bilecik'le çok benzer: 2 vekil çıkarıyor ve 2002'den beri süregelen 1-1 dengesinin bozulması imkansıza yakın. Dolayısıyla iki taraftan da bir ortak liste gelmesi düşük ihtimal.

Seçim Analizleri 1: Tunceli - Bayburt

Türkiye'nin nüfus açısından en küçük iki şehri olan Tunceli ve Bayburt'un tek ortak noktası çıkardıkları vekil sayıları olsa gerek. Şehirlerin vekil sayılarının revize edilmesiyle birlikte bu iki il, Türkiye'de 1 vekil çıkartan iki il konumunda olacaklar. 2017'de hayır ve evet rekorlarını elinde tutan bu iki ilin hikayelerinin bu seçimlerde nasıl gelişeceğini kestirmek ise pek zor değil.

Tunceli:

Türkiye ortalamasından çok ayrı bir demografisi bulunan bir il Tunceli, nitekim bunu her seçime imza atan rekorlarıyla ve olayları da gösteriyorlar. 2017'de 80.4% ile ülke genelinde açık ara en yüksek hayır oyu çıkan il olmasına ek olarak, ilçeler bazında ise ülkeden en yüksek hayır oyu veren 10 ilçeden 6'sı kendilerinden çıkmıştı. 2019'da ise belediye başkanlığını TKP'nin adayı Maçoğlu kazandı. Cumhur blokunun etkisinin belki de en sınırlı olduğu il ve dolayısıyla iktidar-muhalefet blokları arasındaki rekabetten çok muhalefetin kendi arasındaki rekabetten bahsedebileceğimiz tek il. Vekil sayısının sadece 1 olması, ek bir hesaplama yapmadan, vekilliği 1. olan partinin alacağı anlamına geliyor. 2018'de HDP 51%, CHP ise 26.3% alarak birer vekil çıkarmışlardı. Yarışın yine bu iki parti arasında geçecek olması kuvvetle muhtemel. Tunceli seçmeni ilde iktidarın varlık gösterememesi sebebiyle muhalefetteki aday isimlerine göre muhalefet partileri arasında geçişler yapabiliyor, örneğin 2011'de CHP'nin oyu 57% iken -elbette HDP&BDP'nin o seçime parti listesi yerine bağımsız adaylarla girmesinin de etkisiyle- 2015'de HDP ve CHP rolleri değiştirmiş, HDP'nin oyu 60'a dayanmış. Ha keza 2019-Maçoğlu bunun en keskin örneklerinden ve bu isimlere bağlı dalgalanmanın sadece CHP-HDP arasında olması gibi bir zorunluluğun olmadığının da kanıtı. CHP Kılıçdaroğlu'nun CB adaylığının Alevi oyları üzerindeki etkisini vekillik yarışına da yansıtabilecek bir vekil adayıyla vekilliği HDP'den almak isteyecektir. CB seçimlerinde ise muhtemelen 2017'deki rekor tazelenecek ve KK'ye destek 85% üzeri olacaktır.

Bayburt:

Tunceli kısmında geçen muhalefet kelimelerini iktidar ile, CHP-HDP kısımlarını ise AKP-MHP ile değiştirirsek Bayburt için ekstra bir paragraf yazmaya gerek kalmıyor aslında. 2017'de evet oyu rekorunu 81.4% ile elinde tutan Bayburt'ta 2015 Haziran'da MHP'nin 31.5% ile aldığı bir vekillik dışında 2002'den beri tüm vekillikler AKP'ye gidiyor. 2019'daki MHP dalgasının parçası olan illerden biri Bayburt, MHP adayı AKP adayına 20% gibi göz ardı edilemeyecek bir fark atmıştı. Muhalefetin ildeki silikliğini göz önünde bulundurarak AKP-MHP 2019'da olduğu gibi seçime kendi adaylarıyla gidecektir. İktidar-muhalefet arası oy geçişinin imkansıza yakın olduğu göz önünde bulundurulduğunda, seçmenin Erdoğan+MHP yaparak tıpkı 2019'da belediyeyi MHP'ye verdiği gibi bu sefer de vekilliği MHP'ye vermesi beklenebilir. CB seçimlerinde ise Erdoğan'ın 2018'e (82.1%) kıyasla oy arttırma potansiyelinin olduğu nadir illerden biri Bayburt.