27 Ocak 2024 Cumartesi

Yerel Seçim Notları - Ankara ve İlçeleri

 

Büyükşehir:

CHP'nin Mansur Yavaş hamlesiyle 25 senelik RP-AKP dönemini bitirdiği Ankara'da AKP çözümün milliyetçi bir adaydan geçtiğini varsayıyor olsa gerek, milliyetçi tabandan gelen mevcut Keçioren belediye başkanı Turgut Altınok'u büyükşehirde Yavaş'ın karşısına çıkardı. Ankara'daki milliyetçi oyun en güncel ölçümünü yapmanın yolu 2023 milletvekili seçimlerindeki MHP+İYİP+ZAFER+BBP toplamına bakmak, bu da 28%'lik bir oya tekabül etmekte. CHP ve AKP'nin Ankara'da zafere giden yolun bu 28%'lük bloktan geçtiğini düşünerek hesaplarını yaptıkları çok bariz, büyükşehir adaylarının iki tarafta da milliyetçi kökenli isimler olması bir kenara dursun, ilçe adayları kırılımında da bunun izleri gözlemleniyor. AKP'nin büyükşehirler arasında MHP'ye en fazla ilçe bıraktığı il Ankara, CHP'de de MHP'nin güçlü olduğu ilçelerin aday seçiminde Yavaş'ın doğrudan belirleyici faktör olduğu biliniyor, hatta bunun en ekstrem örneği Polatlı'da mevcut MHP'li başkanın CHP'den aday olmuş olması.

Büyükşehirdeki yarışta hem mevcut başkan olmasının hem de farklı tabanlarda sevilen bir profil olmasının etkisiyle Yavaş'ın bir adımda önde olduğunu söylemek mümkün. Kendisinin 2023'teki -biraz da kendisine zoraki yaptırıldığı anlaşılan- siyasete atılma teşebbüsü iyi bir sonuç vermedi, niyetinin Türkiye geneli bir rolden ziyade Ankara olduğunu da belirtti hep demeçlerinde. Kendi kabuğuna döndüğü bu seçimde çok daha özgüvenli ve motive bir kampanya performansı öngörmek mümkün, bu da Yavaş cephesi için ek bir artı. Turgut Altınok ise Çankaya'dan sonra şehrin en büyük ikinci ilçesini 1994-2009 ve 2019-2024 olmak üzere iki ayrı dönemde toplam 20 sene yönetmiş bir profil ile Yavaş'ın karşısına çıkıyor. AKP'nin 2019'da Ankara ile bir bağlantısı olmayan Mehmet Özhaseki'yi veya bu seçimde İstanbul'la bir bağlantısı olmayan Murat Kurum'u aday göstermesinin aksine Turgut Altınok, Ankara'da seçmende karşılık görebilecek, bir nevi tabandan yetişmiş bir isim. Altınok'un bir diğer avantajı ise muhalefet blokunda DEM, ZP ve İYİP'in kendi adaylarıyla seçime giriyor olması. Muhalefette tepede parti yönetimleri arasında bir ittifak kurulmamış olsa da tabanda Yavaş etrafında bir birliktelik beklemek mümkün, dolayısıyla bu üç partinin adaylarının alacağı toplam oy 2023'deki oy toplamlarının çok altında kalacaktır kuvvetle muhtemel. Ancak 2019'da Yavaş'la Özhaseki arasında sadece 3.8%, 2023 2.turda ise Kılıçdaroğlu ile Erdoğan arasında da sadece 2.5%'lik bir fark olduğu hesaba katıldığında bu bu partilerin adaylarının toplam oyu 3-4% bandında kalsa dahi seçim sonucuna doğrudan etki etme ihtimalleri bulunmakta. 

Yarışın Ortada Olduğu İlçeler:

Elmadağ: 2017-2023 karşılaştırması yapıldığında Ankara'da iktidar bloku lehine en olumlu tablonun çıktığı ilçe Elmadağ. 2017'deki 46.8%'lük Evet oyunun üstüne 2023'te Erdoğan +4.1% koyarak 50.9% oy aldı. Tarihsel olarak bakıldığında Elmadağ belediyesi el değişikliklerinin sık görüldüğü bir belediye; 1989-1999 arası SHP, 99-04 arası MHP, 04-09 arası CHP, 09-19 arası AKP tarafından yönetildikten sonra 2019'da tekrar CHP'ye geçti. Mevcut belediye başkanı Adem Barış Aşkın, CHP'nin ilk açıkladığı ilçe adaylarından biri oldu, ismi üzerinde bir tartışma olmaması hem başarılı bir dönem geçirdiğine hem de parti örgütlerinin çalışmasında bir sorun yaşamayacağına bir gösterge. CHP'nin Ankara'da Yenimahalle ve Çanakkale gibi kale sayılabilecek ve alınmasına garanti gözüyle bakılan yerler dışında elinde tuttuğu tek ilçe olan Elmadağ'ı geri vermek istemeyeceğini tahmin etmek zor olmasa gerek.

Etimesgut: Erdal Beşikçioğlu'nun adaylığıyla bir anda ülke gündeminde de kendine yer bulan Etimesgut'un 31 Mart akşamı ilçe seçim yarışları arasında en pöpülerlerden biri olacağı kesin. Yavaş'ın İYİP'ten istifa eden bir isimi Etimesgut'ta aday göstermek istemesi yerine parti kararıyla Beşikçioğlu CHP'nin adayı oldu. İlçenin mevcut belediye başkanı MHP'li Enver Demirel ilçede sevilen ve daha önemlisi CHP tabanından da oy alabilen bir isim. Bu dinamiği bozmak için herhangi bir CHP'li (veya ex-İYİPli) siyasetçiyi aday göstermek yerine böyle bir deneysel bir yönteme gitmeleri CHP adına doğru bir hamle gibi duruyor. Etimesgut, 25 ilçeli Ankara'nın en büyük 5. ilçesi ve el değiştirmesi durumunda en büyük 5 ilçenin 3'ünde yönetim CHP'de olmuş olacak. Etimesgut, 2017-23'te 53-56% bandında Hayır-Kılıçdaroğlu demiş bir ilçe, dolayısıyla seçmen profili olarak CHP'nin bir dezavantajı bulunmuyor ve olay tamamen Beşikçioğlu'nun Enver Demirel popüleritesini ne kadar törpüleyebileceğine bakacak.

Gölbaşı: Yarışın ortada gözüktüğü 5 ilçe arasından 'en az ortada' olanı seçmemiz gerekse bu Gölbaşı olur muhtemelen. 2019'da MHP-İYİP arasında geçen yarışı %15 puan farkla MHP adayı kazanmıştı. 2023'te ise Erdoğan 2.turu Kılıçdaroğlu'nun sadece 1 puan önünde tamamladı ve 2017'deki 5%'lik farkı 4 puan muhalefet lehine kapandı. CHP burada Yavaş'ın da tavsiyesiyle Gölbaşı'nın eski MHP'li belediye başkanını aday göstererek ilçenin dinamiklerine göre doğru bir hamle yaptı. Ancak işin matematiği, CHP-İYİP işbirliğinin olduğu varsayımında dahi muhalefet adına işin zor olduğunu gösterirken İYİP'in aday gösteriyor olması işleri CHP adına daha da zor hale getiriyor. Dolayısıyla beklenen sonuç Gölbaşı'nın MHP'nin elinde kalmaya devam etmesi.

Mamak: Mamak için Etimesgut'la birlikte CHP'nin bu seçimde Ankara'daki en büyük iki hedefi demek mümkün. 2017 ve 2023'te 50-50% dengesinde olan bu ilçede 2019'da ise AKP adayı 3% farkla kazanmıştı. CHP Etimesgut'takine benzer bir yöntemle siyaset dışı bir isimi (iş insanı) göstererek 'pick-up' şansını deniyor Mamak'ta. Yavaş'ın Etimesgut'ta aday göstermek istediği ismi sonrasında Mamak'ta da aday göstermek istediği ancak bunun da genel merkezden döndüğü biliniyor. CHP'nin milliyetçi kökenli isimleri Polatlı, Gölbaşı gibi ilçelerde aday göstermesi anlaşılabilir ama 2023 milletvekilliği sonuçlarına göre il ortalamasına göre daha aşağıda bir milliyetçi oy oranı bulunan ve Alevi nüfusunun da yoğun olduğu Mamak için mantıklı bir hamle değil idi Yavaş'ın önerdiği Özarslan'ın adaylığı.

Polatlı: Polatlı'da bir CHP'li belediye başkanın varlığı ihtimal olarak dahi kulağa çok abes geliyor ama mevcut MHP'li belediye başkanı CHP'den aday yapılınca işler değişti. 2019'da farkın 18% olduğu, 2023'te ise Erdoğan'ın 55% aldığı, dolayısıyla normal şartlar altında iktidar blokunun rahat kazanması beklenen seçimde mevcut belediye başkanı Mürsel Yıldızkaya'nın MHP tarafından aday gösterilmemesinin ardından CHP tarafından aday gösterilmesi Polatlı'yı bir anda 1999'dan beri ilk defa bir 'battleground state' haline getirdi. Yıldızkaya ismi tek başına 18%'lik farkı kapatmaya yeterli bir isimi mi, bunu göreceğiz. Ve elbette CHP adına bir dezavantaj olarak, milliyetçi oyların yoğun olduğu her ilçede olduğu gibi İYİP faktörünü de atlamamak gerekiyor, Yıldızkaya'nın halihazırda zaten zor olan işini daha da zor hale getirecek.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder